Çocuklara Kural Koymalı mıyız?

Kural ve hoşgörü çocuk yetiştirmenin vazgeçilmezleri arasındadır. Kural dendiğinde aklımıza ilk olarak otoriter olmak, disipline etmek, katı bir ebeveyn olmak gelebilir. Fakat çocuklar doğduklarından itibaren dünyanın nasıl bir yer olduğunu anlamaya çalışırlar. Bu yüzden anne babanın çocuğa verdiği mesajlar (kurallar, koşulsuz kabul, sevgi, şefkat, saygı gibi..) çocuğun dünyayı, çevresini ve kendisini tanırken olumlu ve olumsuz düşünceleri belirler. Çocuklar hayatın ilk günlerinden itibaren aktif öğrenme sürecine başlarlar. Çokça merak eder, sık sık soru sorar, araştırır ve eleştirir. Öğrenme sürecinde olan her çocuk yanlış davranışlar da bulunabilir, hatalar yapabilir. Ancak ilk zamanlarda yaptığı davranışların ne kadarı doğru ne kadarının yanlış olduğunu bilemez. Yaptığı yanlış davranışın neden yanlış olduğu, doğrusunun ne olduğunu anlatıp, daha sonra doğru davranışları birlikte uygulayarak davranışın pekişmesini sağlanmalıdır.

Sırında bir sınırı olmalı mı?

Her şeyin aşırısının zararlı olduğu gibi çocuk yetiştirirken fazla sınır koymakta çocukların gelişimi ve öğrenimi için yanlış bir tutumdur. Anne babası tarafından fazla disipline maruz kalan çocuklar kendi sınırlarına girildiğini düşünür. Bir süre sonra kurallardan sıkılabilir ve kendini gerçekleştirmek istemeyebilir. Ailenin gereğinden fazla kural koyması sonucunda çocukta öfke, kaygı bozukluğu, karşıt olma karşıt gelme davranışları, uyum problemleri görülebilir. Bu yüzden çocuk yetiştirirken devamlı kural koymamalı, eğer kural koyuyorsak ta bu kuralın sebebini, çocuğa olan faydalarını çocukla göz teması kurarak doğru bir dille açıklamak en doğrusudur.

Peki Ya Hoşgörü ?

Çocuklara kural koymak kadar onlara gösterdiğimiz hoşgörünün de oranı çok önemlidir. Çocuğunuza karşı sevgi, şefkat ve hoşgörü onunla kurduğunuz iletişimde bir ilaç gibidir. Ancak fazla kural koymanın dezavantajı olduğu kadar çocuğa karşı fazla hoşgörülü yaklaşmanın da dezavantajı vardır.  Anne baba çocuğun yaptığı hataları görmezden geldiğinde veya yaptığı hatalara karşı aşırı tölerans gösterdiğinde çocuklar yaptığı hatanın ne olduğunu bilemez. Dolayısıyla yanlış yaptığı davranışın doğru olduğunu düşünebilir. Görmezden gelinen olumsuz davranışlar çocuklarda pekişir. Bunun yaratacağı etkiyi ortadan kaldırmak için çocukların yaptığı davranışları eğer yanlışsa uygun bir dille açıklamalı eğer olumluysa desteklemeliyiz.

Çocuklarına karşı aşırı hoşgörülü yaklaşan, onlara hayır diyemeyen anne babanın çocukları neyin doğru neyin yanlış olduğunu bilemez.

Kuralları belirlerken dikkat edilmesi gereken noktalar :

Anne ve baba aynı fikirde ve kararlı olmalı,

Kuralları koyarken çocukla mutlaka göz teması kurulmalı,

Kuralın sebeplerini ve kuralın olumlu sonuçlarını anlatılmalı,

Çocuğun davranışları takdir edilmeli,

Kuralların aşılması durumunda bir bedel (ceza değil) belirlenmeli,

Çocukla hiçbir durumda inatlaşılmamalıdır.