Yaşlılık Psikolojisi

Yaşlılık Psikolojisi

Yaş aldıkça, yaşlıları anlamak belki daha kolay olacaktır. Bireyler yaşlılık dönemlerinde kendi anne babalarını daha iyi anlama fırsatı yakalarlar. Aslına bakarsanız doğumumuz itibariyle yaş almaya yani yaşlanmaya başlıyoruz.

 

Ülkeler arası yaşlılık yaşı birbirinden farklılık göstermektedir. Ülkedeki yaş ortalamasına göre yaşlılık yaşı değişkenlik göstermektedir. Birkaç yıl önce 60 yaş yaşlı kabul edilirken, şu anki durumu göz önünde tutmak gerekirse sıralama şu şekilde yapılmaktadır; 65 erken yaşlılık, 75 orta yaşlılık, 85 ve üzeri ileri yaşlılık olarak kabul görmektedir.

Yaşlanma yaşamın içerisindeki çok doğal bir süreçtir. Bu yaşlanma sürecine kendinizi nasıl hazırladığınız da önemli. Yaşlılıktan keyif almak; yaşamdan ne beklendiği ve buna nasıl adapte olduğunuzla iniltilidir. Yaşlılık dendiğinde emeklilik de akla gelmektedir. Birey yoğun bir iş hayatından çıkıp bir anda kendisini süresiz izinde bulur. Her birey için aynı durum geçerli değildir. Kaç yaşında olunursa olunsun eğer yapılan iş bireye mutluluk veriyorsa, emeklilik hayatı o birey için bir ıstırap olabilir. Yaşlanmayla birlikte birey çevresindeki eş, dost, akrabaları kaybedebilir. Bir yaşlı için eğer fizyolojik ya da ruhsal bir sorunu yoksa en büyük problem yalnız kalmasıdır. Çevresinde kimsenin olmayışı zaman içerisinde yaşlı bireyi depresyona sürükleyebilmektedir. Bir yaşlı için yapılabilecek en güzel şey o bireyi yalnız bırakmamaktır. Bireylerin içinden çıkmakta zorlandığı bir diğer konu ise; yaşlılıkta bunama gözlemlenmesidir. Oysaki 65 yaşından sonra bunama belirtisi oranı sadece %1’dir. 80/85 yaşından sonra da görülme oranının %13 olduğu uzmanlarca söylenmektedir. Unutkanlık dediğimiz olay, bunamanın en büyük göstergesi ama unutkanlıkların gerçek ve en önemli nedeni psikiyatrik rahatsızlıklar. Unutkanlık aslında bireyin bilinçdışında bir şey yapmak istemediğinde kendisini engellemesi durumudur.  Zaman içerisinde bir şeyi yıllarca yaptığınızda bazı zamanlar bilinçdışı bunları yapmak istemeyebilir ve siz de doğal olarak unutursunuz. Her unutkanlık bunama belirtisi olmayabilir. Emin olmak adına uzmanlara danışmakta fayda vardır.

 

Her birimizin yaşlanacağını düşünecek olursak, her ne kadar anlatmaya çalışsak da yaşayarak deneyimlemek daha olasıdır. Yaşlılık beraberinde birçok fizyolojik ya da ruhsal sorunu ortaya çıkarabilir. Her birey için bu durumlar değişkenlik gösterecektir. Nasıl bir hayat yaşadığımız ve geçmişe dönüp baktığımızda hayıflanmıyor olmamız en sağlıklı olandır.

 

Psikolog Feza OKTAY